Mogą żyć pełnią życia, dzięki opiece medycznej i wsparciu jakie uzyskują od pielęgniarki stomijnej. Stomia- to trudny temat dla osób, które w swoim życiu musiały zmierzyć się z nową „stomijną rzeczywistością”. Ale od początku, czym jest stomia? Słowo „stomia” pochodzi z języka greckiego i oznacza usta lub otwór. W literaturze określenie to używane jest zamiennie z takimi nazwami jak: przetoka, odbyt brzuszny lub sztuczny odbyt. Stomia to celowo wytworzone chirurgicznie połączenie pomiędzy narządem wewnętrznym a skórą, najczęściej pomiędzy przewodem pokarmowym, a skórą na brzuchu. Polega to na wprowadzeniu ujścia jelita grubego lub cienkiego na zewnątrz brzucha. Następnie do stomii przytwierdza się wymienialny worek, do którego odprowadzane są resztki pokarmu. Stomia ma za zadanie wspomagać funkcjonowanie układu pokarmowego i moczowego w przypadku nieprawidłowego funkcjonowania narządów. Zastosowanie rozwiązania w postaci stomii przy braku możliwości w naturalnym oddawaniu moczu lub kału jest zabiegiem ratującym zdrowie, a w niektórych przypadkach nawet życie pacjenta. Tego rodzaju zabieg wykonywany jest wówczas, gdy niemożliwe okazuje się wydalanie treści jelitowej przez odbyt, np. w przypadku raka jelita grubego lub po urazach mechanicznych. Stomię wyłania się także czasowo w chorobach zapalnych jelit oraz powikłaniach pooperacyjnych w obrębie brzucha pacjenta. Tyle o samej stomii, a jaka jest rola pielęgniarki stomijnej? Pielęgniarka stomijna jest jednym z członków zespołu terapeutycznego, czyli zespołu ludzi, którzy zajmują się pacjentem w procesie jego leczenia. Opieka pielęgniarki stomijnej nad chorym powinna mieć swój początek jeszcze przed zabiegiem wyłonienia stomii. W warunkach szpitala w Drezdenku ma to miejsce w przeddzień operacji, kiedy chory trafia na oddział chirurgiczny. Tam rozpoczyna swoją współpracę z wyspecjalizowaną pielęgniarką stomijną Magdaleną Roszak. Wówczas pielęgniarka wyjaśnia pacjentowi czym jest stomia, tłumaczy inne trudne dla chorego terminy medyczne związane z działaniami pielęgniarskimi i całym procesem leczenia. Pokazuje sprzęt stomijny, wyznacza miejsce na przyszłą stomię. Pomaga odnaleźć się hospitalizowanemu pacjentowi w nowej sytuacji, związanej z reżimem szpitalnym. Zarówno w okresie przed-, jak i pooperacyjnym rola pielęgniarki stomijnej jest niezwykle istotna, gdyż jej opieka nad pacjentem obejmuje nie tylko przygotowanie go pod względem psychologicznym, chirurgicznym i pielęgniarski, a obejmuje wyznaczenie miejsca przyszłej stomii i edukację w tym zakresie. Można powiedzieć, że taka pielęgniarka bierze na siebie ogromną odpowiedzialność, ponieważ musi przygotować pacjenta do życia ze stomią. Ogromne znaczenie ma także opieka nad pacjentem w dniu operacji i bezpośrednio po niej, wówczas pielęgniarka zajmuje się obserwacją i monitorowaniem ogólnego stanu zdrowia chorego, walki z bólem, a także wprowadza profilaktykę powikłań, zarówno tych ogólnoustrojowych, jak i tych dotyczących rany pooperacyjnej i jej pielęgnacji. W tym czasie istotne znaczenie ma powrót do podstawowej aktywności pacjenta, mający na celu profilaktykę powikłań. Życie ze stomią może w pierwszej chwili wzbudzić w chorych negatywne emocje, z którymi nie będą mogli sobie poradzić. Wyłonienie stomii zmienia nie tylko wygląd zewnętrzny, dlatego wymaga kompleksowej edukacji w zakresie nawyków żywieniowych, aktywności. Pielęgniarka stomijna sprawuje profesjonalną opiekę w trakcie pobytu w szpitalu i po wypisie pacjenta do domu. Jest do dyspozycji zawsze, gdy pacjent tego potrzebuje. Dzięki temu pacjent wie, że otrzyma pomoc oraz profesjonalną poradę zawsze, gdy taka potrzeba zaistnieje. Dobrze wyedukowany pacjent z prawidłowo wyłonioną stomią, będący pod opieka pielęgniarki stomijnej wraca do zwykłego życia, najważniejsze by w związku ze stomią nie bał się zadawać pytań, nawet jeśli wydają mu się one głupie czy krepujące. Stomia nie stanowi przeszkody w prowadzeniu normalnego życia czy nawet intensywnego uprawiania sportu. Pamiętajmy, stomia to nie wyrok. Ocenia się, że w Polsce jest około 40 tysiecy stomików, a każdego roku przeprowadza się około 7 tysięcy operacji wyłonienia stomii. Pacjenci ze stomią są wśród nas i nie jesteśmy w stanie dostrzec, że są po operacji. Pracują, uprawiają sport, wychowują dzieci i pomagają w opiece nad wnukami. Wszystko jest to możliwe dzięki odpowiedniej opiece pielęgniarki stomijnej, która jak przewodnik uczy pacjentów po operacji na nowo żyć pełnią szczęścia. To ona oswaja pacjenta z wyposażeniem stomijnym, dobiera odpowiednie worki i płytki oraz dopasuje sprzęt do danego rodzaju stomii. (na rynku mamy duży wybór wyposażenia, ponieważ sprzęt występuje w postaci jednoczęściowej , jak i również dwuczęściowej).Pielęgniarka stomijna pozwala odczarować życie wielu ludzi ze stomią, które ma mniej ograniczeń niż powszechnie się uważa. Poczucie akceptacji środowiska może uratować życie wielu osobom, które stoją przed trudną decyzją, jaką bez wątpienia jest zabieg wyłonienia stomii. A przez tę trudną drogę pomaga łatwo przejść pielęgniarka stomijna, posiadająca adekwatne wykształcenie, szkolenie, kursy, wiedzę i doświadczenie. Wystarczy jej zaufać, aby żyć pełnią życia!zdjęcie: Magdalena Roszak- pielęgniarka stomijna