Szpital w Drezdenku od ponad 70 lat służy mieszkańcom
Nie bardzo wiadomo, jak radzono sobie z problemami zdrowotnymi w początku 1945 roku. Zapewne tak, jak to było w innych miastach na tych terenach. Zazwyczaj, przynajmniej do czasu wysiedlenia, leczeniem zajmowali się niemieccy lekarze, którzy nie uciekli przed zbliżającym się frontem. Przedwojenną drezdenecką lecznicę przekształcono w szpital polowy dla rannych żołnierzy i niewykluczone, że tam też można było uzyskać jakąś doraźną pomoc.
Początek polskiej powojennej służby zdrowia to czerwiec 1945 roku. Mniej więcej w połowie tego miesiąca powstał w Drezdenku punkt PCK, który z czasem przekształcił się w Ośrodek Zdrowia PCK. Pierwszą, znaną z nazwiska osobą pracującą w ośrodku, a właściwie organizującą go, była Halina Jakubczyk. Była najprawdopodobniej położną a także wysoko wykwalifikowaną sanitariuszką z wojskową przeszłością. Latem 1945 roku w mieście działał również aptekarz Antoni Więcławski, który 10 lipca uruchomił pierwszą aptekę. Wobec permanentnego braku lekarzy, aptekarz Więcławski udzielał również porad medycznych. Pod koniec lata w Drezdenku, przez pewien czas, praktykował lekarz Władysław Wolff. Po jego wyjeździe praktykę przejął Władysław Jachołowski. Towarzyszącą mu pielęgniarką była Felicja Niewiarowicz.
Od lipca, za namową lekarza powiatowego – Jana Ślipikowskiego, do Drezdenka przenieśli się ze szpitala w Krzyżu: lekarz Henryk Zygadlewicz i pielęgniarka Emilia Klusaczek. Te osoby tworzyły trzon przyszłej drezdeneckiej służby zdrowia. Poza niewielką grupą kompetentnych osób, w mieście znajdował się również nieczynny budynek szpitala. Przez pewien czas budynek pełnił funkcję szpitala wojskowego dla Rosjan. Jesienią 1945 roku był podniszczoną, pozbawioną wyposażenia budowlą. Do jej pilnowania zatrudniono Bolesława Ambrożewicza, de facto pierwszego powojennego pracownika szpitala.
Na powiatowym szczeblu władzy toczyła się batalia o to, w którym mieście ma znaleźć siedzibę szpital. Pierwsze przymiarki czyniono w Strzelcach Krajeńskich. Pomiędzy ówczesnymi władzami Drezdenka i zarządem powiatu krążyła korespondencja w sprawie konieczności reaktywacji szpitala i jego przyszłej lokalizacji. Ślady tych działań można znaleźć w skanach dokumentów znajdujących się na stronie muzeum. Równie pilną potrzebą była karetka pogotowia; kiedy pojawiła się pierwsza i skąd się wzięła nie wiemy. Perturbacje lokalizacyjne trwały do 1947 roku, gdy zrozumiano wreszcie, że łatwiej zorganizować szpital w Drezdenku, gdzie jest przynajmniej budynek, niż w Strzelcach, gdzie nie ma nawet tego.
Po dwóch latach od zakończenia wojny nadal borykano się z plagą świerzbu, chorób wenerycznych i gruźlicy. Obydwa miasta zasiedlały się, rodziło się coraz więcej dzieci i sprawa opieki nad matką i dzieckiem stawała się paląca. Pierwszym drezdeneckim krokiem ku szpitalowi było powołanie do życia Komitetu Obywatelskiego dążącego do uruchomienia lecznicy. Komitet wkrótce rozpoczął społeczną zbiórkę środków. Drugim krokiem stało się przeniesienie do budynków przy obecnej ulicy Piłsudskiego Przychodni PCK.
Pierwsze prace remontowe w szpitalu wykonano z pieniędzy pochodzących ze społecznej zbiórki. Pierwsze elementy wyposażenia pochodziły z zasobów Ekspozytury Urzędu Likwidacyjnego – agendy powołanej do wtórnego rozdysponowania mienia poniemieckiego. Pod koniec lata 1947 roku ostatecznie zdecydowano o lokalizacji szpitala w Drezdenku i przewieziono tu całe wyposażenie z organizowanego szpitala w Strzelcach Krajeńskich. Wraz ze sprzętem przeniosło się również kilkoro pracowników. Dyrektorem szpitala mianowano Henryka Zygadlewicza. Przełożoną pielęgniarek została Emilia Klusaczek.
Oficjalnie placówkę otwarto 1 września. Wówczas w szpitalu było już sześćdziesiąt łóżek i ponad dwadzieścia zatrudnionych osób. W następnym roku liczba łóżek wzrosła o kolejne dwadzieścia. W 1948 roku zmienił się dyrektor szpitala, doktora Zygadlewicza zastąpił Kazimierz Kraszewski – absolwent wileńskiej uczelni, przedwojenny asystent na wileńskim uniwersytecie, major Wojska Polskiego.
Pierwszy drezdenecki lekarz z tytułem doktora nauk medycznych stał się faktycznym organizatorem szpitala i to on ustalił jego, funkcjonujący przez dziesięciolecia kształt. Jego poprzednik – Henryk Zygadlewicz w roku 1950 z powodzeniem zorganizował Powiatową Stację Pogotowia Ratunkowego. Pierwotnie mieściła się ona w zabytkowej willi przy ulicy Marszałkowskiej (obecnie OPS), później w kamienicy przy ulicy Niepodległości. Pogotowie obejmowało swoim zasięgiem 15 gmin. Sprzęt przejęto po zlikwidowanym punkcie PCK, meble i inne elementy wyposażenia z Urzędu likwidacyjnego. Merytorycznego wsparcia udzielało Pogotowie Ratunkowe w Poznaniu. Z Poznania pochodziły dwie nowe karetki marki „Skoda”. Dla wspomożenia pracy pogotowia w kilku największych firmach utworzono tzw. Posterunki Ratownicze. Od połowy lat 50. odbywały się Białe Niedziele.
W 1952 roku przy pogotowiu działała przychodnia, w czasie późniejszym przeniesiona do budynku przy Placu Kościelnym i przemianowana na Ośrodek Zdrowia. W końcu lat 50. z pogotowia wydzielono kolumnę transportu sanitarnego. Od 1973 roku Powiatowa Stacja Pogotowia Ratunkowego weszła w skład Zespołu Opieki Zdrowotnej i została nazwana Działem Pomocy Doraźnej. Póki co, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych, każda z instytucji opieki zdrowotnej działała osobno. Choć trudno nie zuważyć, że łączyła je obecność wśród pracowników tych samych osób. W tym czasie doszło do rozszerzenia oferty leczniczej szpitala.
Po uporządkowaniu kolejnych budynków oddawano do używania nowe oddziały. I tak w 1494 roku uruchomiono oddział wewnętrzny a w 1950 oddziały: chirurgiczny i ginekologiczno – położniczy zaś na oddziale wewnętrznym wyodrębniono pododdział dziecięcy. W 1951 roku zatrudniono dwóch lekarzy, chirurga Jana Sitkiewicza i Czesława Zwierza, który uruchomił pracownię analityczno – bakteriologiczną. W tym samym roku w Drezdenku zatrudniono również wykwalifikowaną instrumentariuszkę Ernę Sagert.
W 1954 roku personel szpitala liczył już ponad 150 osób. Największa fala zatrudnienia i, co za tym idzie, dobry czas dla rozwoju szpitala to lata sześćdziesiąte. Wówczas z drezdenecką lecznicą związali się tacy lekarze jak: Grzegorz Dyk – szef stacji epidemiologiczno – sanitarnej, ginekolodzy: Jerzy Szwajkowski i Alina Myszkowska – Karcz, którzy przyczynili się do rozwoju oddziału ginekologiczno – położniczego. Oddział chirurgiczny wiele zawdzięcza Wiktorowi Krawczykowi, Witoldowi Nawra, Zbigniewowi Oleksemu i Sergiuszowi Zubczewskiemu. Z oddziałem wewnętrznym kojarzeni są między innymi Elżbieta Bronkowska i Jerzy Górecki a z dziecięcym Anna Jakubas i Krystyna Klatt.
Pierwszym lekarzem specjalizującym się w medycynie pracy został Jerzy Karcz. Szpitalną aptekę zorganizował Jan Kurłowicz, którego pasja fotograficzna i historyczna a także współpraca z Edwardem Weidemannem (szpitalnym BHP-owcem) zdecydowały o powstaniu Komisji Historycznej przy ZOZ w Drezdenku. To Edward Weidemann i Jan Kurłowicz wytworzyli kroniki szpitala i zorganizowali, w 1985 roku, wystawę, dzięki której pozostało wiele fotografii i wspomnień. Z zasobów pozostałych po wystawie skorzystali twórcy nowej strony internetowej szpitala.
Opracowanie materiału: Ewa Kułakowska
Źródło: Muzeum Puszczy Drawskiej i Noteckiej im.F. Grasia w Drezdenku
